Ongevalsanalyse: Bewusteloos door mestgassen

Een ervaren medewerker spuit op een ochtend de gang van de varkensstal schoon. Hij heeft geen haast en werkt volgens de instructies. Toch gaat het mis.

Het verhaal van de medewerker

“Ik ben de gang van de varkensstal aan het schoonspuiten met een waterslang. Om het water sneller te laten wegstromen in de mestput, haal ik de putdeksel omhoog. Dan raak ik onwel. Ik weet nog dat ik de putdeksel laat vallen. Wat er daarna gebeurt, weet ik niet meer; ik moet enige tijd bewusteloos op de grond hebben gelegen. Toen ik weer bijkwam, ben ik naar buiten gelopen voor wat frisse lucht. Ik had hoofdpijn en kwam erachter dat ik een bult op mijn hoofd had. Ik heb toen ook nog overgegeven. Ik ben even rustig blijven zitten en toen het weer ging, ben ik verder gegaan met mijn werk. Tijdens de pauze heb ik het aan mijn werkgever verteld. Op zijn aanraden ben ik voor de zekerheid naar de huisarts gegaan. Ik hoefde niet te worden behandeld.”

Hoe kon het gebeuren?

Als een mestput wordt geopend, hoor je soms het geluid van lucht. Dit komt doordat er boven de mest in de put een overdruk van mestgassen is ontstaan. Als de putdeksel wordt gelicht, komen deze gassen vrij. In de beschreven situatie heeft de toevoer van water er waarschijnlijk voor gezorgd dat het milieu in de put is veranderd. En door het extra volume (water) is er waarschijnlijk bovendruk in de gassen boven de mest ontstaan. Toen de medewerker de putdeksel optilde, stond hij gebukt over de mestput. Er was weinig afstand tussen hem en de mestgassen, waardoor hij ze gemakkelijk kon inademen.

Wat valt hiervan te leren?

• Gebruik bij het optillen van een putdeksel een hulpmiddel, zodat dit werk staand kan worden gedaan. De medewerker staat dan op veel grotere afstand van de mestgassen. Het risico op directe blootstelling aan deze gassen is dan veel minder.
• Voorkom overdruk van mestgassen door bij het afsluiten van de mestput een kier open te laten.
• Instrueer medewerkers een incident als dit meteen te melden bij de werkgever. Dan kan direct worden bekeken welke maatregelen, bijvoorbeeld een bezoek aan de huisarts, moeten worden genomen.