Trekker op. Gordel om!

Alle bestuurders van (land)bouwvoertuigen een gordel om. En dat is niet voor niets…

Waarom een gordel?

Alleen al in 2018 waren er vier dodelijke ongelukken, die door een gordel waarschijnlijk voorkomen hadden kunnen worden. De bestuurder kwam knel te zitten, of werd uit de trekker geslingerd. De hulpdiensten konden niets meer doen. Het maakt niet uit hoeveel rijervaring je hebt. Of hoe goed je het terrein kent. Zonder gordel overleef je een ongeluk vaak niet.
De cabine van een trekker is zo gebouwd, dat hij niet indeukt als de trekker kantelt of op zijn kop rolt. De gordel zorgt ervoor dat je binnen de veilige cabine blijft. Als de trekker kantelt, kun je er niet onder komen.
Je kunt een gordel kopen bij een lokale dealer. De kosten zijn laag. Helemaal als je het vergelijkt met het leed en de kosten van een ongeluk.

Gewoonte

In de auto draagt iedereen een gordel. Waarom op de trekker niet? Het is een kwestie van gewoonte. Draag de gordel in principe altijd. Trekker op. Gordel om!

Veel gestelde vragen

Wat gebeurt er als je een ongeluk krijgt en je droeg geen gordel?

Door de klap kom je mogelijk tegen de vooruit of kan je uit de cabine geslingerd worden. Je komt dus uit de veilige zone. Eenmaal buiten kun je knel komen te zitten met als gevolg dat je dit niet overleeft.

De werkgever (of werknemer) kan een boete opgelegd krijgen door de Inspectie SZW als onvoldoende maatregelen zijn genomen om letsel te voorkomen, zoals een gordel.

Is het dragen van een gordel wettelijk verplicht?

De arbowetgeving* stelt vooral doelen. In dit geval is het doel:

dat iemand niet van de trekker of door de cabine wordt geslingerd door bijv. een noodstop;
dat iemand niet onder de trekker terechtkomt als hij kantelt.

Een gordel in combinatie met een veiligheidscabine of een rolbeugel is de enige mogelijkheid om dit te voorkomen. Staat het dus letterlijk in de wet? Nee. Is er sprake van een overtreding als er toch iets is misgegaan en de werknemer droeg geen gordel of de werkgever had geen gordel op de trekker gemonteerd? Ja. Heb je een andere goede oplossing om dit soort ongevallen te voorkomen, dan mag dat ook. De oplossing moet wel minimaal net zo goed zijn als een gordel.

*In artikel 7.17a van het Arbeidsomstandighedenbesluit over de uitrusting van mobiele arbeidsmiddelen staat:

lid 1: ‘Mobiele arbeidsmiddelen waarop een of meer personen kunnen worden vervoerd, zijn zodanig uitgerust dat het gevaar voor deze personen tijdens het vervoer zoveel mogelijk wordt beperkt.’
lid 4: ‘Indien het gevaar bestaat dat de te vervoeren personen bij kanteling of omslaan bekneld kunnen raken tussen de delen van het mobiele arbeidsmiddel en de grond, is een systeem geïnstalleerd waarmee zij kunnen worden tegengehouden.

Wat staat er in de arbocatalogus over de gordel?

In de arbocatalogus voor de Hoveniers en groenvoorziening en het Mechanisch loonwerk staat:

Voorzie zitplaatsen van veiligheidsgordels
Maak afspraken over het gebruik van de veiligheidsgordels.
Spreek met medewerkers af dat men de veiligheidsgordel in elk geval altijd draagt bij het rijden op de openbare weg en in risicovolle situaties met kantelgevaar, zoals bij het inkuilen, werkzaamheden op taluds en bij werkzaamheden langs het water.

Lees meer:

Arbocatalogus Hoveniers en Groenvoorziening
Arbocatalogus Mechanisch Loonwerk
Hierin is een overgangsregeling opgenomen. Vanaf 1-1-2020 moeten alle trekkers voorzien zijn van een gordel.
Veiliger (land)bouwverkeer

Het plan is om de maatregel ook in arbocatalogi van andere sectoren op te nemen.

Wat is een goede gordel?

Een autogordel loopt over je schouder. In trekkers zitten heupgordels. Let op: een gordel geeft goede bescherming als je hem over je heupen draagt. Of over je bekken. Dus: niet over de zachte delen van je buik.

Waar moet ik rekening mee houden bij de aanschaf van een gordel?

De gordels moeten zijn voorzien van een goed werkende sluiting en een goed werkende blokkering. Oprolmechanismen moeten zodanig functioneren dat de gordel goed aansluit na het omdoen ervan.

Tip: maak de gebruiksdrempel zo laag mogelijk. Zie bijvoorbeeld dit beveiligingssysteem.